Siedlisko jest „obszarem występowania zwierząt w ciągu całego życia lub dowolnego stadium ich rozwoju” (Ustawa o ochronie przyrody z dn. 16 kwietnia 2004 r.  art. 5 pkt. 18), więc nie należy go mylić z gniazdem, które jest konstrukcją zbudowaną z różnego rodzaju materii organicznej (trawy, piór, mchu, itp.), służącą do złożenia jaj i odchowu młodych. Prawo chroni siedliska cały rok, więc również poza tzw. sezonem lęgowym musimy zrobić ekspertyzę i na ich zniszczenie uzyskać zezwolenie RDOŚ. UWAGA! Przepis ten dotyczy również drzew (dziupli i gniazd otwartych, np. gniazda sroki, wrony siwej, kwiczoła, zięby, dzwońca, itd.).

W świetle przepisów stwierdzone siedliska należy zamknąć w okresie od 16 października do końca lutego, wyłącznie na podstawie zezwolenia RDOŚ i po sprawdzeniu przez ornitologa/chiropterologa, że nie są zajęte przez zwierzęta. Zamykanie szczelin, które potencjalnie mogą zająć ptaki lub nietoperze, ma różną skuteczność, bo wykonawcy robią to niestarannie, albo ptaki – przywiązane do miejsc gniazdowania – próbują do nich wrócić aż do skutku. Stąd konieczność ponownej kontroli przed przystąpieniem do prac. Zaniechanie kontroli może oznaczać dla zwierząt okrutną śmierć, a dla inwestora administracyjne wstrzymanie prac.

Są to przede wszystkim jerzyki, wróble, kawki, gołębie miejskie, pustułki, jaskółki oknówki, szpaki, sikory, kopciuszki, pleszki, pełzacze, dwa gatunki sów (sporadycznie zdarzają się inne gatunki, np. kaczki krzyżówki, sierpówki, sroki) i kilka gatunków nietoperzy. Wszystkie są objęte ścisłą ochroną. Ochroną częściową objęte są tylko gołębie miejskie, co wiąże się z takimi samymi zakazami, dopuszcza się jedynie zniszczenie bez zezwolenia RDOŚ pustego gniazda lub siedliska, pod warunkiem, że nie ma w nich nielotnych piskląt. W przypadku gatunków objętych ochroną ścisłą z budynków i terenów zieleni można poza sezonem lęgowym usunąć bez zezwoleń puste gniazdo z powodów sanitarnych lub bezpieczeństwa.

Ptaki zajmują stropodachy, wszelkie szczeliny w elewacji, szczeliny pod rynnami, przy rurach spustowych, ubytki pod parapetami, pod obróbką blacharską dachów, w balkonach i loggiach; strychy i okienka strychowe, wnęki balkonowe i okienne, wnęki pod dachówkami, szczeliny dylatacyjne i wszelkie inne ubytki w elewacji. Każdy z nich jest chronionym prawnie siedliskiem.

Wiadomo już, że wszechobecne ostre kolce powodują śmierć lub zranienia ptaków, nie tylko gołębi, ale też innych gatunków bytujących w budynkach.  Z tego powodu w 2018 roku Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska opracowała wytyczne dla odstraszania. W świetle dokumentu kolce muszą mieć zabezpieczone końcówki, nie mogą być montowane w bok ani w dół oraz w jakikolwiek sposób utrudniać dostępu do siedlisk. Kolce można zastąpić równie skutecznymi drucianymi spiralami lub prętami obrotowymi.

Dodatkową wykładnię prawną zawiera artykuł Karoliny Kuszlewicz, prawniczki specjalizującej się w ochronie zwierząt, rzeczniczki ds. zwierząt przy Polskim Towarzystwie Etycznym.