W trakcie 5 tegorocznych terenowych spotkań z Dziką Infrastrukturą, pytaliśmy mieszkańców miast Mazowsza jak oceniają zmiany zachodzące w przyrodzie w ich okolicy.

Spotkania miały charakter warsztatów, na których w atmosferze festynów lokalnych opowiadaliśmy o niewielkich instalacjach sprzyjających bioróżnorodności oraz o usługach ekosystemów.

Odwiedzający nasze stoisko mieli okazję zobaczyć z bliska i dotknąć różne modele budek dla ptaków, sztuczne gniazda, hotele dla zapylaczy. Rozdawaliśmy także nasionka polnych kwiatów, które mogą wzbogacić nasze przydomowe trawniki (np. ślaz dziki – tak zwana dzika malwa). Rozmawialiśmy także z mieszkańcami o tym jak istniejące w ich okolicy tereny zielone można pielęgnować w sposób najbardziej sprzyjający ptakom owadom i innym niewielkim zwierzętom. Najmłodsi mogli samodzielnie wykonać zastępcze schronienie zimowe dla jeży, które aby przetrwać zimę potrzebują liści i chrustu. Była to dobra okazja, aby podyskutować o konieczności pozostawiania liści na zimę w naszych miastach.
Odpowiedzi zbieraliśmy w formie ankiety. Z każdego ze spotkań zebraliśmy około 10 ankiet (łącznie 46 odpowiedzi).

Miejsce przeprowadzenia ankiety

Odpowiedzi na ankietę były zbierane na formularzach papierowych rozdawanych w trakcie warsztatów w Żyrardowie (nad Zalewem Żyrardowskim), Markach (w Parku Miejskim w Markach, w czasie weekendowego letniego festynu), Pruszkowie (w czasie festynu w Parku Kultury i Wypoczynku) oraz w Warszawie (w trakcie niedzielnego festynu w dzielnicy Ursynów oraz na warsztatach dotyczących retencji deszczówki na Kabatach).

Warsztaty z tworzenia zastępczych schronień zimowych dla jeży. Dzieci w każdym mieście chętnie uczestniczyły w tych zajęciach. Nad Zalewem Żyrardowskim, Fot. Psubraty

Gotowe schronienie zastępcze dla jeży. Żeby było w pełni funkcjonalne i pomogło jeżom przetrwać zimę, należy je wypełnić liśćmi i lekko zamaskować chrustem. Fot. Psubraty

Prelekcja dla spółdzielców na temat retencji deszczówki w mieście, z naciskiem na tereny wspólne należące np. do spółdzielni mieszkaniowych w Klubie Osiedlowym Os. Kabaty. Fot. Psubraty

Jak w ciągu ostatnich 5 lat przyroda w Twoim mieście się zmieniła?

Wyniki ankiety pokazują, że połowa osób ocenia, że środowisko wokół nich zmienia się na niekorzyść. Oczywiście w miastach są rejony gdzie sadzone są drzewa oraz tworzone są nowe zieleńce. Jednak jest także wiele dzielnic, placów, w których udział powierzchni biologicznie czynnych i zieleni zmalał.

Jako największe przyczyny pogarszania się stanu środowiska respondenci zaznaczali (można było wybrać więcej niż jedną odpowiedź):

  • zagęszczanie się zabudowy (40 odpowiedzi)
  • przekształcenia gruntów w obszary przemysłowe (36 odpowiedzi)
  • wycinka drzew, zmniejszające się obszary zieleni (36 odpowiedzi)
  • osuszanie obszarów podmokłych (28 odpowiedzi)
  • częste koszenie i przycinanie trawników (23 odpowiedzi)

Jakie zmiany obserwujesz w Twoim mieście?
Ocena skali i kierunku zmian

Wyniki ankiety pokazują, jak ważne są dla mieszkańców miast Mazowsza usługi ekosystemów. Powinny motywować do pracy i wysiłku na rzecz bardziej bioróżnorodnej i witalnej przyrody.

Usługami ekosystemów nazywamy korzyści, jakie indywidualnie ludzie, a także gospodarka i gospodarstwa domowe uzyskują dzięki środowisku. Usługi to strumień korzyści, podczas gdy kapitał przyrodniczy jest zasobem generującym ten strumień korzyści.

Istnieje wiele klasyfikacji próbujących uszeregować i skatalogować rodzaje usług świadczonych nam przez przyrodę. Na potrzeby ankiety wybraliśmy najbardziej intuicyjne kategorie: usługi dostawcze, usługi regulacyjne i usługi kulturowo – społeczne.

Jak ważne są dla Ciebie następujące usługi ekosystemów? (Usługi dostawcze)

Jak ważne są dla Ciebie następujące usługi ekosystemów? (Usługi regulacyjne)

Jak ważne są dla Ciebie następujące usługi ekosystemów? (Usługi kulturowo – społeczne)

Dziękujemy wszystkim uczestnikom spotkań z Dziką Infrastrukturą, którzy wypełnili ankiety!

Zdjęcie tytułowe przedstawia warkocze chrustu i liści pozostawiane na zimę dla jeży, płazów i owadów w jednym z warszawskich parków. Fot. Psubraty